An toàn là yếu tố vô cùng quan trọng đối với một chiếc xe ô tô. Vậy an toàn trên xe ô tô đang thể hiện như thế nào? Ngày càng có nhiều công nghệ an toàn, làm sao để cách nhìn tổng quan dễ hiểu về chúng? Có phải yếu tố an toàn trên xe ô tô chỉ quan tâm đến con người bên trong xe?
Các giải pháp công nghệ an toàn trên xe ô tô nhằm hỗ trợ tối đã cho người lái tránh được những sự cố tai nạn, hạn chế thiệt hại về tính mạng con người và vật chất kinh tế. Trên cơ sở đó, các kỹ sư ô tô sẽ phải dựa trên mối quan hệ qua lại liên kết mật thiết với nhau bởi:
- Người Lái: Sức khỏe thể trạng, cảm xúc,…
- Ô tô: Độ bền vật liệu, tình trạng các chi tiết
- Môi trường: Mặt đường, khí hậu, chướng ngại vật
Yếu tố an toàn trên xe ô tô sinh ra nhằm hướng tới bảo vệ các đối tượng gồm con người bên trong xe, con người xung quanh xe và môi trường sống.
Dựa vào những phân tích trên, kỹ sư ô tô đã phân loại yếu tố an toàn trên xe ô tô sẽ bao gồm 3 loại:
- An toàn chủ động
- An toàn bị động
- An toàn môi trường
An toàn chủ động
An toàn chủ động là đặc tính an toàn, kết cấu ô tô nhằm giúp hạn chế tối đa hoặc loại bỏ khả năng xảy ra sự cố tai nạn. Gồm có 4 yếu tố cần quan tâm:
An toàn chủ động
Tính chất chuyển động:
- Khả năng tăng tốc: Kiểm soát lực kéo TCS, hổ trợ khởi hành ngang dốc HLA …
- Khả năng phanh: Phanh ABS, Phân phối lực phanh EBD, phanh khẩn cấp BA, Hỗ trợ phanh thông minh SBS…
- Khả năng ổn định hướng: Cảnh báo chệch làn đường LDW, Hỗ trợ giữ làn đường LAS,…
- Khả năng bám đường: Kiểm soát lực kéo TCS, cân bằng điện tử DSC,…
- Khả năng ổn định khí động: cánh gió đuôi xe, cánh gió nóc xe,…
Tính chất môi trường:
- Khí hậu bên trong xe: Điều hòa ô tô, chế độ lấy gió ngoài, sưởi ấm…
- Mức độ ồn: Cách âm
Khả năng quan sát
- Tầm quan sát: Cảnh báo điểm mù, camera 360, camera lùi, cảm biến lùi,…
- Chiếu sáng đường chạy: LED Multibeam của Mercedes, LED ma trận của Audi, Đèn laser của BMW,…
- Khả năng nhận diện: Đèn tín hiệu, màu sắc sơn xe, các tấm phản quang, biểu tượng đèn trên taplo…
Khả năng điều khiển
- Vị trí, cơ cấu điều khiển: Trợ lực phanh, trợ lực lái, ghế ngồi tùy chỉnh vị trí,…
- Tín hiệu âm thanh: Âm thanh cảnh báo,…
- Khóa cửa: Cơ cấu hạn chế trẻ em tự ý mở cửa, cảnh báo chưa đóng cửa,…
An toàn bị động
An toàn bị động là đặc tính an toàn, kết cấu ô tô nhằm giúp hạn chế tối đa thiệt hại về người và của khi xảy ra sự cố va chạm, tai nạn giao thông. Cụ thể, nó phải đảm bảo vệ sự sống con người trong và ngoài ô tô.
An toàn bị động chia làm 2 yếu tố:
An toàn bị động
An toàn bên trong xe:
Túi khí, dây đai, độ linh hoạt của vô lăng, hệ thống ngắt chống rỏ rỉ nhiên liệu gây cháy nổ, kết cấu khóa cửa không bị bung ra, kính ô tô cấu tạo đặc biệt không vỡ vụn, không tạo cạnh sắc nhọn và chịu lực tốt,…
An toàn bên ngoài xe:
Khung kết cấu ô tô chịu lực, Ba đờ sốc dễ biến dạng để hấp thụ năng lượng (cơ năng) khi xảy va chạm, độ dốc nắp capo phải đảm bảo không hất văng người bị nạn, trang bị rào chắn ngăn chặn người bị cuốn vào gầm xe (đối với xe tải),…
An toàn môi trường
An toàn môi trường là điều mà bất kỳ một sản phẩm nào do con người tạo ra cũng phải được đặt ra. Đối với ô tô, chúng sẽ là khí thải, độ ồn, nhiệt, bụi chất thải khi sử dụng xe,…
Khí thải
Hiện nay trên thế giới hay các nước đều có những tiêu chuẩn để đánh giá chất lượng, mức độ ô nhiễm môi trường ví dụ như Euro 3, Euro 4,… Các tiêu chuẩn này theo thời gian ngày càng nghiệm ngặt hơn. Bộ chuyển đổi xúc tác sẽ đảm nhiệm phần lớn trách nhiệm.
Độ ồn
Bộ phận đơn giản nhất mà bạn có thể thấy ngay đó là giảm thanh ống xả. Ngoài ra, các quy định về độ to của tiếng còi xe ô tô. Văn hoa lốp phải tối ưu hóa tiếng ồn khi tiếp xúc với mặt đường. Khoang động cơ có các cao su chân máy chống rung, capo có tấm cách âm.
Môi chất điều hòa ô tô
Trước đây, môi chất điều hòa ô tô phổ biến là R-12. Tuy nhiên R-12 gây ra hậu quả hủy hoại tầng Ô zôn bảo vệ trái đất. Vì vậy hiện nay, R-134a được chọn để thay thế.
Như vậy, yếu tố an toàn trên xe ô tô hiện nay không chỉ là túi khí, dây đai an toàn, phanh ABS,… như chúng ta hay nhắc tới, để mắt tới. Chúng gồm rất nhiều các công nghệ tích hợp điện – điện tử, kết cấu cơ khí chế tạo, vật liệu chọn để chế tạo các chi tiết,…
Tác giả: Nguồn oto-hui